ارگ راین
از جنوب کرمان ۱۰۰ کیلومتر را که طی کنید به راین می‌رسید. این‌جا تاریخ ایستاده است، در ارگ راین که در دامنه هزار کوه قرار دارد. لابه‌لای برج‌ها و بارو‌های خشتی، و میان کنگره‌هایی که آسمان آبی را نقش می‌زند.
ارگ راین با ۲۰ هزار متر مربع مساحت دومین بنای خشتی جهان، بعد از ارگ بم است و از نظر معماری بسیار شبیه به آن و بسیار باشکوه.
می‌گویند « راین» از «رائین» می‌آید و رائین یعنی «راه این است». از تنها دروازه ارگ، در ضلع شرقی‌‌اش وارد می‌شوید و به محوطه داخلی پا می‌گذارید. بنایش مربعی شکل است، با برج‌هایی در اطراف و حصاری که دورتا دور ارگ را دربرگرفته. ارگی با مساحت بیش از ۲۰ هزار متر مربع که با حصاری به ارتفاع ده متر محافظت می شود. از کوچه‌های خشتی و کاه‌گلی می‌گذری و در راه، کوشک هشت‌ضلعی را می‌بینید و به بنایی می‌رسید که اعیان‌نشین ارگ بوده است.
اگر‌چه جز رنگ خشتی خاک و کنگره‌های منظم چیز زیادی نیست، اما کافی است که چند لحظه سکوت کنید. سکوت ارگ با شما از تاریخ دیرینه‌‌اش و روزگار شکوهش حرف‌ها دارد.
در این‌جا می‌توان نمونه‌ای از ارگ‌های مسکونی گذشته را دید. اعیان‌نشین و عامه‌نشین و نیز فضاهایی برای زندگی روزمره مردم؛ اسطبل و زورخانه و مسجد و…
بر پایه کتابهای تاریخی ، در زمان یزدگرد سوم پادشاه ساسانی ( سال ۳۱ هجری ) که اعراب به فرماندهی مجاشع ابن مسعود سلمی ، شهر کرمان و بساری از مناطق این ایالت را به تصرف خود در آوردند و نتواستند به ارگ راین که دژی مستحکم بود راه پیدا کنند.
اما به هر حال تاریخ این ارگ نسبتا ناشناخته است و تنها با کاوشهای دقیق باستان شناسی که تا کنون در آن انجام شده است می توان به قدمت دقیق آن دست یافت. قدمت این ارگ زیبا ، تخریب ارگ بم و معرفی بیشتر آن در سالهای اخیر باعث شده است ارگ راین بیش از گذشته مورد توجه گردشگران قرار گیرد و با معرفی بیشتر آن می توان راین را به عنوان یکی از قطب های جالب توجه گردشگری کشور تبدیل کرد.
